Het maartnummer bevat volgende bijdragen:
1. Luk Bastiaens: De orgels in de Sint-Baafskathedraal te Gent van 1913 tot heden
2. Johan Zoutendijk: De Atlas Goetghebuer, een unieke bron van documentatie over (verdwenen) Gentse orgels
3. Ludo Maeghe & Bart Wuilmus: Het Maximilien Van Peteghem-orgel (1865) in de Kunstacademie van Turnhout
4. Paul Peeters: Een voorstel van Cavaillé-Coll uit 1845 voor een nieuw te bouwen orgel in de Sint-Jozefkerk te Brussel: een plan van zijn eerste instrument in België
Op zoek naar beeldmateriaal over/van een Gents orgel werd ik, meer dan 15 jaar geleden, geattendeerd op de Atlas Goetghebuer. Het betreft een verzameling iconografisch materiaal over Gent die onder meer aquarellen, tekeningen, gravures, medailles en stadsplattegronden omvat. De collectie wordt in het Gentse stadsarchief bewaard. De vondst van enkele onbekende tekeningen prikkelde mij om de hele verzameling door te nemen en een inventaris te maken van alle documenten waarop orgels zijn afgebeeld. Daarbij kregen niet alleen orgels waarover we dankzij schriftelijke bronnen zijn geïnformeerd een gezicht (Sint-Salvator, predikherenkerk), ook kwamen afbeeldingen van orgels boven water waarover nog niet gepubliceerd werd (recolletten, jezuïeten). Daarmee is meteen het belang van de Atlas Goetghebuer voor orgelhistorisch onderzoek duidelijk. De publicatie van een beknopte inventarislijst was aanleiding om een poging te doen om enkele verdwenen Gentse orgels, zoals afgebeeld in de Atlas, te situeren.
Dit artikel valt in twee delen uiteen: na een korte duiding van de Atlas volgt een lijst met afbeeldingen van orgels, geklasseerd per kerk/gebouw. Vervolgens wordt in een tweede deel aandacht besteed aan bijzonderheden ten aanzien van enkele verdwenen, verplaatste of verbouwde Gentse orgels.
Wie langs de Bruggestraat naar de stadskern van Torhout rijdt, merkt een merkwaardig okergeel geschilderd gebouwencomplex op, genaamd 'Ten Walle'. In de neogotische kapel van dat historische pand werd door de Torhoutenaren op zondag 15 september 2019 de restauratie van het Maximilien Van Peteghem-orgel uit 1865 gevierd. Sinds enkele jaren is deze site in gebruik als Kunstacademie, waarbij de gebouwen en het historische orgel op deze plek een bewogen geschiedenis kenden. In meerdere opzichten is het hierdoor een belangrijk instrument. Bij dit artikel van Ludo Maeghe voegde Bart Wuilmus nog enkele bevindingen en indrukken toe.
Zoals bekend is het eerste orgel dat Aristide Cavaillé-Coll voor België bouwde, het instrument in de Sint-Niklaaskerk te Gent dat in maart 1856 in gebruik werd genomen. Bij toeval vond ik in het Cavaillé-Coll-archief een ouder voorstel voor een nieuw te bouwen orgel en wel voor de Sint-Jozefkerk te Brussel. Het contract werd echter niet aan Cavaillé-Coll gegund maar aan Hippolyte Loret. Die leverde in 1848 een orgel dat in de jaren 1930 werd onderhouden door Emile II Kerkhoff en in 1953 verbouwd en uitgebreid werd door Hubert Van de Loo uit Leuven. Volgens Jean-Pierre Felix is de originele dispositie uit 1848 onbekend. De kas met front doet denken aan die in de Brusselse Finisterraekerk. In 1953 is de onderkas gewijzigd en zijn twee grote orgeldelen met vrij opgestelde frontpijpen aan weerszijden toegevoegd. In 1994 was het gebouw een Syrisch-orthodoxe kerk, voorheen was het de kerk van de paters redemptoristen.